Một buổi tối như bao buổi tối khác, tôi nhẹ nhàng nhấn nút nguồn chiếc thùng máy tính thân yêu của mình. Gần như ngay lập tức, một tiếng “pop” lớn vang lên, kéo theo đó là cả căn phòng tối om khi aptomat tự động ngắt điện. Mùi khét của linh kiện điện tử cháy lan tỏa từ bên trong bộ PC khiến trái tim tôi như thắt lại. Hàng loạt viễn cảnh tồi tệ nhất ùa về: liệu chiếc card đồ họa (GPU) khó kiếm của tôi có sao không? Còn con chip Ryzen 9800X3D đắt giá vừa tậu thì sao?
Trong khoảnh khắc hoảng loạn ấy, tôi chỉ cầu mong đó là một sự cố đơn thuần của bộ nguồn (PSU) và hy vọng nó đã hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ các linh kiện còn lại. 24 giờ tiếp theo là khoảng thời gian vô cùng căng thẳng trước khi tôi có thể thay thế bộ nguồn EVGA Gold 850W đã gần 4.5 năm tuổi bằng một chiếc Corsair RM1000x mới. Cảm giác nhẹ nhõm vô bờ ập đến khi tôi lắp đặt xong và toàn bộ hệ thống khởi động trơn tru. Tôi thấy mình đã may mắn, và sự cố này đã thay đổi hoàn toàn cách tôi tiếp cận với bộ nguồn máy tính từ nay về sau. Dưới đây là những điều tôi chắc chắn sẽ làm khác đi trong suốt quãng đời “chơi” PC của mình.
Công Suất Nguồn: Nên Có Biên Độ An Toàn Rộng Hơn
Tôi Sẽ Luôn Mua Nguồn Có Công Suất Cao Hơn Nhu Cầu Thực Tế
Chiếc PC hiện tại của tôi được lắp ráp vào cuối năm 2020, thời điểm mà thị trường linh kiện máy tính và tiền mã hóa đang bùng nổ, đẩy giá của nhiều thành phần lên ngất ngưởng. Tôi thậm chí đã phải ngủ trong xe 2 ngày liền để “săn” được một chiếc RTX 3080 và CPU Ryzen 5600X tại Micro Center địa phương. Tất cả các công cụ tính công suất PSU trực tuyến đều cho thấy một bộ nguồn 850W là quá đủ cho cấu hình mới của tôi, đặc biệt là khi máy tính hiếm khi hoạt động hết công suất hoặc đạt mức tiêu thụ điện năng tối đa trong thời gian dài. Vì vậy, tôi rất vui vẻ chọn mua một bộ nguồn EVGA Gold 850W, và nó đã hoạt động ổn định suốt gần 5 năm.
Gần đây, tôi đã nâng cấp bo mạch chủ từ B550 AM4 lên X870E AM5, kèm theo CPU Ryzen 9800X3D. Mặc dù cả hai đều là bo mạch chủ ATX full-size, các công cụ tính PSU vẫn khẳng định rằng 850W là đủ cho cấu hình của tôi, ngay cả khi CPU đã được nâng cấp. Nhìn lại, sự chênh lệch giá giữa một bộ nguồn 850W và 1000W không đủ lớn để phải đánh đổi một biên độ an toàn nhỏ hơn giữa khả năng cung cấp điện của PSU và nhu cầu thực tế của PC. Hơn nữa, có rất nhiều biến thể nhỏ trong mức tiêu thụ điện năng giữa các bộ PC khác nhau, từ số lượng và kích thước ổ SSD, đến dung lượng và tốc độ của RAM. Việc có một bộ nguồn công suất cao hơn sẽ mang lại sự yên tâm đáng kể và đảm bảo ổn định hơn cho hệ thống.
Vị Trí Đặt Thùng Máy: Không Để Dưới Sàn Nhà Nữa!
Nguồn Máy Tính Cần “Thở” Tự Do, Không Phải Hít Bụi Thảm
Tùy thuộc vào kích thước vỏ case, chiếc PC gaming của bạn có thể là một cỗ máy khá lớn và cồng kềnh, vì vậy việc đặt nó khỏi bàn và xuống sàn nhà là điều dễ hiểu. Chiếc PC của tôi khá lớn, và tôi cũng là một “nạn nhân” của thói quen này. Tôi sẽ mãi tự trách mình vì những tháng trời chiếc máy tính của tôi nằm trên sàn nhà trải thảm.
Vì quạt hút gió của bộ nguồn thường được đặt ở phía dưới của thiết bị, và bản thân PSU lại nằm ở phần đáy vỏ case, khoảng không duy nhất để không khí sạch đi vào chỉ là chiều cao của chân đế vỏ case, nâng quạt hút lên chỉ vài centimet so với bề mặt nó được đặt. Mặc dù có đủ không gian khi đặt trên bàn làm việc, khoảng cách này có thể giảm xuống gần như bằng không khi đặt trên sàn nhà trải thảm lông dày. Điều này gần như chắc chắn đã ảnh hưởng đến hoạt động của bộ nguồn, và đây là một sai lầm tôi sẽ không bao giờ lặp lại. Tất nhiên, điều này ít đáng lo ngại hơn nếu quạt hút gió của bộ nguồn không nằm ở đáy vỏ case của bạn.
Thay Thế Dự Phòng Hoặc Ưu Tiên Bảo Hành Uy Tín
Thay Nguồn Định Kỳ Hoặc Chọn Hãng Có Chính Sách Bảo Hành Tốt
Hầu hết các thương hiệu linh kiện máy tính uy tín đều cung cấp chế độ bảo hành giới hạn cho sản phẩm của họ, và nhiều thương hiệu như Corsair còn cung cấp thời gian bảo hành dài hơn đặc biệt cho bộ nguồn. Khi mua PSU, hãy luôn kiểm tra các chính sách bảo hành được cung cấp và cân nhắc việc thay thế hoặc nâng cấp bộ nguồn khi thời hạn bảo hành sắp kết thúc. Mặc dù không phải ai cũng đồng ý với việc thay thế dự phòng, nhưng tôi biết rằng từ nay về sau, điều này sẽ mang lại cho tôi sự an tâm, và điều đó đáng giá với chi phí của một bộ nguồn mới, ngay cả khi nó có vẻ hơi sớm trong chu kỳ thay thế.
Hộp nguồn máy tính Corsair RM1000x hiển thị rõ ràng thời hạn bảo hành 10 năm, yếu tố quan trọng khi chọn mua PSU chất lượng
Mặc dù các bộ nguồn tốt nhất được tích hợp rất nhiều tính năng bảo vệ và cơ chế an toàn bên trong để bảo vệ các linh kiện khác của bạn trong trường hợp xảy ra lỗi nghiêm trọng, tôi không nghĩ rằng sự căng thẳng khi phải chờ đợi cho đến khi chúng hỏng hoàn toàn là đáng giá. Tùy thuộc vào nguyên nhân và cách thức PSU bị hỏng, các linh kiện khác của bạn vẫn có nguy cơ bị ảnh hưởng, ngay cả khi rủi ro là nhỏ. Tôi thà thay thế nó sau năm hoặc bảy năm và yên tâm hơn khi biết rằng nó sẽ không hỏng bất cứ lúc nào khi bắt đầu đạt đến cuối vòng đời của nó.
Tôi rất mừng vì chiếc PC của mình đã sống sót sau một sự cố thực sự đáng sợ, và tôi đã học được rằng việc cẩn trọng hơn trong việc chọn mua và chăm sóc bộ nguồn có thể giúp kéo dài tuổi thọ của chúng rất nhiều. Bộ nguồn nhìn chung là một trong những thành phần có giá thành rẻ nhất trong một bộ PC, nhưng nó lại là rào cản giữa dòng điện từ ổ cắm và các linh kiện đắt tiền, nhạy cảm nhất của bạn. Mặc dù sự cố cụ thể này dường như không liên quan đến xung điện hoặc các vấn đề bên ngoài, nhưng việc cắm PC vào bộ chống sét lan truyền hoặc cân nhắc sử dụng bộ lưu điện (UPS) luôn là một ý hay để đảm bảo nguồn điện sạch và ổn định cho PC của bạn mọi lúc.
