PlayStation 1 (PS1), cỗ máy chơi game huyền thoại của Sony, dù đôi khi bị lu mờ bởi sự thành công vượt trội của người kế nhiệm PS2, vẫn là nơi khai sinh và nuôi dưỡng vô số tựa game xuất sắc. Ngoài những trò chơi PS1 cực hiếm hoặc những phiên bản đắt đỏ dành cho nhà sưu tập, có một kho tàng game khổng lồ khác chưa bao giờ được phát hành chính thức bên ngoài Nhật Bản. Vì nhiều lý do khác nhau, một số tựa game đã không được dịch thuật và vì thế, không thể tiếp cận game thủ quốc tế, mặc dù chúng sở hữu chất lượng nội dung tuyệt vời. Dù lý do cụ thể cho việc này có thể khác nhau tùy từng game, nhiều tựa game hấp dẫn trong số đó hiện đã có thể trải nghiệm thông qua các bản dịch không chính thức từ cộng đồng người hâm mộ (fan translation) thông qua giả lập PS1.
4. Policenauts
Tựa game phiêu lưu point-and-click của Hideo Kojima
Trước khi làm nên tên tuổi toàn cầu với Metal Gear Solid, Hideo Kojima và Konami đã tạo ra Policenauts – một trò chơi phiêu lưu point-and-click đậm chất anime về một thám tử trong tương lai. PlayStation là nền tảng thứ ba mà Policenauts ra mắt, sau NEC PC-9821 và 3DO, nhưng đây chính là hệ máy giúp game tiếp cận được lượng người chơi lớn nhất.
Nhân vật chính Jonathan Ingram trong Policenauts với bản đồ thuộc địa không gian phía sau.
Policenauts chưa bao giờ được dịch thuật hoặc phát hành chính thức bên ngoài Nhật Bản. Game kể về Jonathan Ingram, một trong năm “Policenauts” – những sĩ quan được đào tạo làm phi hành gia để thực thi pháp luật trên thuộc địa không gian mới. Anh bị lạc trôi trong không gian, bộ đồ của anh đưa anh vào trạng thái ngủ đông, dẫn đến việc anh được tìm thấy 25 năm sau. Trở về Los Angeles với vai trò thám tử, Jonathan buộc phải quay lại thuộc địa không gian để phá án khi vợ cũ của anh bị sát hại và người chồng mới của cô mất tích một cách bí ẩn. Đây là một game point-and-click cổ điển, nơi người chơi tương tác với môi trường và lựa chọn các tùy chọn hội thoại khi giao tiếp với các nhân vật khác. Policenauts đã nhận được nhiều lời khen ngợi khi ra mắt và sự quan tâm dành cho nó càng tăng lên sau khi Kojima trở thành một tên tuổi lớn trong ngành game, nhưng đáng tiếc vẫn chưa có bản dịch tiếng Anh chính thức nào.
Giao diện trò chơi Policenauts trên PlayStation 1, hiển thị lựa chọn đối thoại và tương tác môi trường.
| Thông tin game | Chi tiết |
|---|---|
| Thể loại | Phiêu lưu |
| Hệ máy | NEC PC-9821, 3DO, PlayStation, Sega Saturn |
| Phát hành | 29 tháng 7, 1994 (PC-9821), 26 tháng 1 năm 1995 (3DO), 19 tháng 1 năm 1996 (PS1) |
| Nhà phát triển | Konami |
3. Kowai Shashin
Trò chơi kinh dị về những bức ảnh ma ám
Kowai Shashin không thực sự nổi tiếng khi mới ra mắt, nhưng việc game tập trung vào nhiếp ảnh đã tận dụng được sự phổ biến của những bức ảnh đáng sợ chứa “linh hồn thật” (theo Grimoire of Horror). Trò chơi không có một mạch truyện xuyên suốt mà thay vào đó, người chơi được cung cấp một loạt các bức ảnh đời thực, chứa các linh hồn cần được trục xuất. Người chơi phải tuân theo các bước của Kuji-Kiri, một sự kết hợp giữa cử chỉ tay và các âm tiết nhằm triệu hồi sức mạnh tâm linh, được một số người dùng để trục xuất linh hồn, như đã thấy trong bộ phim Exhuma gần đây.
Hình ảnh gameplay của Kowai Shashin, thể hiện cơ chế săn ma bằng nhiếp ảnh trong game kinh dị PlayStation 1.
Kowai Shashin khá nổi tiếng ở Nhật Bản nhờ chiến lược marketing độc đáo của studio. Họ quảng bá những hình ảnh trong game như những bức ảnh ma ám “chân thực” được chụp bởi một nhiếp ảnh gia siêu nhiên, thậm chí còn tung tin đồn rằng những hiện vật bị nguyền rủa đã gây ra nhiều rắc rối trong quá trình phát triển game. Mặc dù chỉ là chiêu trò quảng cáo, chiến lược này đã phần nào thành công trong việc thuyết phục một số người rằng trò chơi thực sự bị ma ám. Tuy nhiên, lối chơi độc đáo và việc tập trung vào các bức ảnh đời thực khiến đây trở thành một tựa game riêng biệt mà lẽ ra nên được phát hành toàn cầu.
2. Mizzurna Falls
Twin Peaks phiên bản game thế giới mở
Mizzurna Falls là một tựa game bí ẩn thế giới mở, nơi bạn vào vai học sinh trung học người Mỹ Matthew Williams. Lấy bối cảnh tại một thị trấn hư cấu ở Colorado, trò chơi yêu cầu bạn cố gắng giải quyết cái chết của một người bạn cùng lớp, người dường như đã bị một con gấu tấn công, trước khi một tội ác thứ hai khiến vụ án trở nên đáng ngờ hơn nhiều.
Khu vực núi tuyết trong Mizzurna Falls, một tựa game thế giới mở bí ẩn lấy bối cảnh thị trấn Mỹ.
Mizzurna Falls diễn ra trong vòng bảy ngày, thời gian trong game luôn trôi, và bạn phải khám phá thị trấn bằng ô tô của mình để tìm manh mối giải quyết các vụ án. Thị trấn núi tuyết cùng một số khía cạnh siêu thực hơn của cốt truyện gợi cảm hứng trực tiếp từ Twin Peaks của David Lynch. Tuy nhiên, bối cảnh thị trấn Mỹ cuối thập niên 90 được phát triển bởi một đội ngũ Nhật Bản khiến game trở nên đặc biệt thú vị. Đây được xem là tiền thân của các game thế giới mở hiện đại, và sự kết hợp giữa yếu tố kinh dị với một cốt truyện khá thực tế đã làm cho Mizzurna Falls trở thành một game kinh dị độc đáo vào thời điểm ra mắt, và là một tựa game có thể thành công lớn với khán giả phương Tây.
Bản đồ và giao diện lái xe ô tô trong trò chơi Mizzurna Falls trên hệ máy PlayStation 1.
Một cảnh trong Mizzurna Falls, thể hiện đồ họa và không khí bí ẩn của trò chơi.
Hình ảnh nhân vật chính Matthew Williams khám phá thị trấn trong Mizzurna Falls.
| Thông tin game | Chi tiết |
|---|---|
| Thể loại | Hành động, Bí ẩn |
| Hệ máy | PlayStation |
| Phát hành | 3 tháng 12, 1998 |
| Số người chơi | 1 |
1. Pepsiman
Tựa game “runner” kinh điển và quảng cáo độc đáo
Một trong những tựa game PlayStation 1 độc đáo nhất chỉ phát hành tại Nhật Bản phải kể đến Pepsiman. Đây là một game “infinite runner” đời đầu, giống như các game di động hiện đại như Temple Run hay Subway Surfers, nơi bạn điều khiển nhân vật Pepsiman chạy không ngừng nghỉ, thu thập các lon Pepsi và tránh chướng ngại vật.
Nhân vật Pepsiman đang chạy và thu thập lon Pepsi trên đường phố trong game Pepsiman.
Sự kỳ lạ này đã mang lại cho game vị thế “cult classic”, một phần nhờ vào việc sử dụng linh vật Pepsiman không mấy thành công ngoài thị trường Nhật Bản. Game được phát hành dưới dạng một tựa game giá rẻ, khiến các nhà phê bình cũng nới lỏng đánh giá hơn. Xét về bản chất là một sản phẩm marketing, Pepsiman thuộc nhóm các game quảng cáo thương hiệu đáng ngạc nhiên, tương tự như các game của Burger King hay Doritos Crash Course. Trò chơi này chưa bao giờ được phát hành bên ngoài Nhật Bản, một phần vì Pepsiman là linh vật chỉ phổ biến trong khu vực, nhưng cũng do doanh số không mấy khả quan. Có thể thật kỳ lạ khi yêu cầu một tựa game quảng cáo độc quyền Nhật Bản khi có nhiều game nghệ thuật hơn để lựa chọn, nhưng Pepsiman là một hiện vật kỳ quặc của những năm 90 và cho thấy cách thức marketing đã diễn ra trong thời điểm đó, khiến nó gần như trở thành một mảnh ghép lịch sử quan trọng.
Ảnh bìa của game Pepsiman, một tựa game quảng cáo độc đáo trên PlayStation 1.
| Thông tin game | Chi tiết |
|---|---|
| Thể loại | Hành động |
| Hệ máy | PlayStation |
| Phát hành | 4 tháng 3, 1999 |
| Nhà phát triển | KID |
| Nhà phát hành | KID |
Những tựa game xuất sắc bị hạn chế bởi bản dịch của người hâm mộ
Mặc dù nhiều tựa game chỉ phát hành tại Nhật Bản từ thời kỳ đó đã nhận được các bản dịch từ cộng đồng người hâm mộ, bao gồm hầu hết các tựa game được liệt kê ở trên và có thể trải nghiệm thông qua giả lập, vẫn còn rất nhiều trò chơi quan trọng và xuất sắc mà người chơi không thể tiếp cận do chúng chưa từng được phát hành chính thức bên ngoài Nhật Bản. Các vấn đề liên quan đến bản quyền và việc nhiều studio game đã giải thể khiến việc các tựa game này có được bản dịch chính thức gần như là không thể. Điều này đã tạo ra một rào cản lớn, khiến nhiều phần quan trọng của lịch sử trò chơi điện tử không được đánh giá đúng mức chỉ vì chúng không thể tiếp cận được với những người muốn chơi chúng.
Bạn đã từng trải nghiệm những tựa game độc đáo này chưa? Hay bạn biết thêm những game PS1 Nhật Bản nào đáng giá khác? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn trong phần bình luận bên dưới nhé!
