Terminal Command Line hay thường được gọi là CMD (Command Prompt) là một trong những công cụ mạnh mẽ và cực kỳ hữu ích trên hệ điều hành Windows, dành cho cả người dùng phổ thông lẫn chuyên gia. Nó cho phép bạn tương tác trực tiếp với lõi hệ thống mà không cần qua giao diện đồ họa, đặc biệt hiệu quả trong việc khắc phục sự cố từ phần cứng máy tính đến các vấn đề về mạng. Việc bắt đầu với CMD có thể khiến nhiều người e ngại, nhưng thực tế nó không hề phức tạp như bạn nghĩ. Đằng sau những từ viết tắt và cú pháp ngắn gọn là các lệnh dễ hiểu và ứng dụng cao.
Có hàng chục lệnh trong Command Line, nhưng trong bài viết này, chúng tôi sẽ tập trung vào những lệnh cơ bản và phổ biến nhất, giúp bạn thực hiện các tác vụ thiết yếu một cách dễ dàng. Hãy xem đây là cẩm nang khởi đầu cho những ai chưa từng “dấn thân” vào thế giới của Command Prompt.
1. Lệnh “help” – Cẩm Nang Ngay Trên Terminal
Việc sử dụng Terminal Command Line đôi khi có thể gây bối rối, nhưng thực ra mọi thứ không cần phải phức tạp đến vậy. Bạn không cần phải mất công tìm kiếm vô số nguồn thông tin trên internet để tìm hiểu xem phải làm gì. Tất cả những gì bạn cần là gõ từ khóa help, và hệ thống sẽ hiển thị một danh sách khổng lồ các lệnh tiềm năng cùng với mô tả chi tiết về chức năng của chúng.
Bạn thậm chí có thể đi sâu hơn. Chỉ cần gõ help [tên lệnh] (ví dụ: help ipconfig), CMD sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết hơn về cách sử dụng lệnh đó, bao gồm các tham số và tùy chọn cụ thể. Đây là người bạn đồng hành không thể thiếu cho bất kỳ ai muốn khám phá Command Prompt mà không cần rời khỏi giao diện dòng lệnh.
Danh sách các lệnh và mô tả khi gõ lệnh "help" trong Command Prompt
2. Lệnh “ipconfig” – Nhận Diện Sức Khỏe Mạng Máy Tính
Gõ ipconfig trong Terminal là một trong những cách đơn giản nhất để có cái nhìn tổng quan về tình trạng mạng trên máy tính của bạn. Lệnh này cung cấp thông tin về tất cả các địa chỉ IP hiện đang giao tiếp với hệ thống của bạn cùng nhiều dữ liệu mạng khác.
Bạn có thể mở rộng khả năng của ipconfig bằng cách kết hợp với các tham số hữu ích:
ipconfig /all: Hiển thị thông tin chi tiết hơn, bao gồm địa chỉ MAC, máy chủ DNS (Domain Name System) và nhiều cài đặt mạng khác.ipconfig /renew: Yêu cầu cấp lại địa chỉ IP mới, rất hữu ích để khắc phục các sự cố kết nối mạng đơn giản.ipconfig /flushdns: Xóa bộ nhớ đệm DNS. Nếu bạn gặp vấn đề khi truy cập một số trang web, việc này có thể giải quyết nhiều lỗi liên quan đến phân giải tên miền.
Kết quả của lệnh ipconfig hiển thị thông tin cấu hình IP trên Command Prompt
3. Lệnh “taskkill” – Giải Cứu Ứng Dụng Treo Đơn Giản
Mặc dù tổ hợp phím Ctrl + Alt + Delete thường được tin dùng để đóng các chương trình không phản hồi, nhưng không phải lúc nào nó cũng hiệu quả. Trong những trường hợp như vậy, taskkill chính là “vị cứu tinh” của bạn.
- Để tắt một tiến trình bị treo, hãy gõ
taskkill /IM "tên_tiến_trình.exe"(ví dụ:taskkill /IM "chrome.exe"). - Nếu vẫn không thành công, bạn có thể buộc chương trình phải dừng hoàn toàn bằng cách gõ
taskkill /f /IM "tên_tiến_trình.exe". Hãy thận trọng khi sử dụng tham số/f(force), vì nó sẽ dừng tiến trình ngay lập tức mà không lưu bất kỳ dữ liệu nào. Do đó, hãy đảm bảo bạn đã nhắm đúng ứng dụng cần đóng.
Cửa sổ Command Prompt hiển thị quá trình dừng ứng dụng bằng lệnh taskkill
4. Lệnh “ping” – Kiểm Tra Kết Nối Mạng Nhanh Chóng
Các trang web như DownDetector có thể giúp bạn xác định lý do tại sao một dịch vụ không tải được, nhưng nếu không có báo cáo nào khác? Điều gì sẽ xảy ra nếu vấn đề nằm ở mạng của bạn thay vì một sự cố hệ thống? Lệnh ping có thể giúp bạn khắc phục những vấn đề mạng “khó chịu” và khó phát hiện đó.
Ping gửi một lượng nhỏ dữ liệu đến một địa chỉ được chỉ định (có thể là một trang web hoặc địa chỉ IP) và chờ phản hồi, từ đó xác nhận xem trang web đó có thể truy cập được và đang phản hồi hay không. Một bài kiểm tra đơn giản là gõ ping google.com hoặc ping [địa chỉ IP] để đo xem bạn có nhận được phản hồi hay không và độ trễ là bao nhiêu. Kết quả Reply from... cho thấy kết nối thành công, trong khi Request timed out hoặc Destination host unreachable báo hiệu sự cố.
Kiểm tra kết nối tới google.com bằng lệnh ping trên Command Prompt
5. Lệnh “chkdsk” – Chẩn Đoán và Sửa Lỗi Ổ Đĩa Hiệu Quả
Đây có lẽ là một trong những lệnh nâng cao nhất trong danh sách, nhưng nó cũng là một trong những lệnh hữu ích nhất. Nếu máy tính của bạn chạy chậm hơn bình thường mà bạn không thể tìm ra nguyên nhân, chkdsk (check disk) cho phép bạn xác định các vấn đề tiềm ẩn với các sector trên ổ đĩa của mình.
Mặc dù tính năng này mạnh mẽ hơn trong thời đại ổ cứng HDD truyền thống, nhưng nó vẫn rất có ích trong thế giới SSD hiện đại. Khi bạn gõ chkdsk, nó sẽ quét ổ đĩa để tìm các lỗi trong hệ thống tập tin và các sector xấu. Bạn cũng có thể nhập chkdsk /r để sửa chữa các sector bị lỗi (nếu có thể) và khôi phục dữ liệu đọc được. Để thực hiện một lệnh quét và sửa chữa toàn diện mà không cần tương tác thêm, hãy gõ chkdsk /f /r /x để vừa quét hệ thống tập tin (/f), vừa tìm và sửa các sector xấu (/r), đồng thời buộc gỡ bỏ ổ đĩa nếu cần thiết (/x).
Quá trình quét và kiểm tra lỗi ổ đĩa bằng lệnh chkdsk trong Command Prompt
Terminal là một công cụ mà mọi người nên biết cách sử dụng. Các ứng dụng như phần mềm diệt virus hay quét mã độc ngày nay mạnh mẽ hơn bao giờ hết, nhưng máy tính cũng trở nên phức tạp hơn. Trong một thế giới luôn vận động, bạn không có thời gian để tìm kiếm sự giúp đỡ cho mọi vấn đề nhỏ nhặt xuất hiện. Bằng cách tìm hiểu những kiến thức cơ bản về Terminal và cách sử dụng các lệnh thiết yếu này, bạn có thể tự mình khắc phục nhiều lỗi và sự cố nhỏ nhất, đảm bảo năng suất làm việc của mình không bị gián đoạn. Hãy bắt đầu khám phá và chia sẻ những kinh nghiệm của bạn về các lệnh CMD hữu ích khác trong phần bình luận bên dưới nhé!
