Obsidian từ lâu đã nổi tiếng là một công cụ mạnh mẽ trong quản lý tri thức và ghi chú, nhưng tiềm năng thực sự của nó còn vượt xa việc chỉ đơn thuần ghi lại ý tưởng. Nếu bạn đã cảm thấy nhàm chán với những ứng dụng theo dõi thói quen truyền thống, thiếu đi sự tương tác và động lực, thì đã đến lúc khám phá một cách tiếp cận hoàn toàn mới. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách xây dựng một hệ thống biến các công việc hàng ngày thành một trải nghiệm giống như trò chơi nhập vai (RPG) ngay trong ứng dụng Obsidian yêu thích của mình. Đây là một phương pháp “gamify” hóa toàn diện việc theo dõi thói quen, tạo ra một thế giới RPG cá nhân ngay trong cuộc sống của bạn, tất cả được cung cấp bởi hai plugin mạnh mẽ của Obsidian là Dataview và Templater.
Trước khi bắt đầu, hãy đảm bảo rằng các plugin Templater và Dataview đã được kích hoạt trong Obsidian của bạn. Ngoài ra, trong cài đặt plugin Dataview, bạn cần bật tùy chọn Javascript queries và inline Javascript queries để hệ thống hoạt động chính xác.
Nền Tảng Sức Mạnh: Plugin Dataview và Templater
Trái tim của hệ thống gamified này nằm ở sự kết hợp linh hoạt và mạnh mẽ của hai plugin: Dataview và Templater. Templater giúp bạn tự động tạo các ghi chú hàng ngày với danh sách thói quen định sẵn, đảm bảo sự nhất quán và tiết kiệm thời gian. Trong khi đó, Dataview đóng vai trò như bộ não, quét qua các ghi chú, tính toán dữ liệu và hiển thị chúng dưới dạng bảng điều khiển trực quan, mang đến cảm giác như một bảng trạng thái nhân vật trong game RPG. Sự kết hợp này biến các dòng text khô khan thành dữ liệu sống động, phục vụ cho mục tiêu gamification của bạn.
1. Hệ Thống Điểm Kinh Nghiệm (XP): Thói Quen Thành XP, Cuộc Sống Lên Level!
Hệ thống theo dõi thói quen XP là nhịp đập của phương pháp gamified này trong Obsidian. Nó biến các nhiệm vụ thông thường thành một trải nghiệm kiểu RPG, nơi mỗi thói quen bạn hoàn thành sẽ giúp bạn kiếm được điểm kinh nghiệm (XP). Ví dụ, thiền định có thể mang lại cho bạn 5 XP, một buổi tập luyện kiếm được 10 XP, đọc sách thêm 5 XP nữa, uống 2L nước bổ sung 3 XP – và số điểm này tăng lên nhanh chóng. Với cách này, bạn không còn chỉ đơn thuần đánh dấu vào các ô trong danh sách; bạn cảm thấy như đang “lên cấp” cuộc sống của mình với mỗi nhiệm vụ.
Sử dụng Templater, tôi đã tự động tạo các ghi chú hàng ngày với danh sách kiểm tra thói quen được định nghĩa trước. Dưới đây là mẫu Templater cho thói quen hàng ngày của tôi, được sử dụng để tạo các tệp theo dõi thói quen hàng ngày. Ngày được ghi trong các tệp theo dõi thói quen hàng ngày, và tiêu đề tệp cũng được đặt theo ngày.
Tệp: Templates/Habit Daily Template.md
## 🌞 Daily Habits for - [ ] 📖 Reading (5 XP)- [ ] 🏋️ Workout (10 XP)- [ ] 🧘 Meditation (5 XP)- [ ] 💧 Drink 2L Water (3 XP)
Sau đó, tôi sử dụng một script trong Dataview, script này sẽ quét các nhiệm vụ của tôi, tính tổng XP và hiển thị chúng trong một bảng điều khiển giống như một trang nhân vật. Việc theo dõi con số đó tăng lên mỗi ngày thực sự rất thỏa mãn và giúp duy trì động lực cao, ngay cả vào những ngày chậm chạp. Tôi đã sử dụng hệ thống này trong một thời gian khá dài và nó thú vị hơn bất kỳ trình theo dõi thói quen nhàm chán nào khác. Bạn có thể cảm nhận được sự tiến bộ. Và với mỗi thói quen đóng góp vào tổng số điểm, bạn đang tạo ra động lực với một mục đích rõ ràng. Việc gamify thói quen bằng XP đã biến sự kiên trì từ một việc vặt vãnh thành một thử thách. Đôi khi, tôi mong chờ hoàn thành thói quen của mình chỉ để thấy số XP tăng lên.
2. Theo Dõi Chuỗi Ngày (Daily Streak Tracker): Thu Thập Huy Hiệu, Xây Dựng Chuỗi, Phát Triển Thói Quen!
Tính năng theo dõi chuỗi ngày trong Obsidian là nơi kỷ luật gặp gỡ dopamine. Sử dụng cùng Templater cùng với script chuyên dụng trong Dataview cho một bảng điều khiển đặc biệt, tôi theo dõi các chuỗi cho các thói quen cốt lõi như thiền định, tập luyện và đọc sách; mỗi thói quen có các mốc huy hiệu riêng và thanh tiến độ.
Bảng điều khiển theo dõi chuỗi thói quen hàng ngày trong Obsidian
Mỗi thói quen sẽ kiểm tra 60 ghi chú hàng ngày gần nhất. Nếu một nhiệm vụ như “Thiền định” được đánh dấu hoàn thành, chuỗi sẽ tăng lên. Nếu tôi bỏ lỡ một ngày, nó sẽ đặt lại. Trình theo dõi không chỉ hiển thị chuỗi hiện tại mà còn tự động mở khóa các huy hiệu trực quan như “Mầm Chánh Niệm” (Mindfulness Sprout) ở 7 ngày hoặc “Thiền Sư” (Zen Master) ở 30 ngày. Những huy hiệu này giống như những chiếc cúp trực quan cho phép tôi ăn mừng sự nhất quán theo thời gian thực. Phần tốt nhất là một thanh tiến độ rõ ràng hiển thị tôi còn cách mốc tiếp theo bao xa. Có một điều gì đó gây nghiện kỳ lạ khi nhìn thấy thanh đó lấp đầy từng thói quen một. Nó biến nỗ lực hàng ngày thành thành tựu có thể nhìn thấy. Thay vì tự kỷ luật mơ hồ, tôi nhận được một bảng điều khiển đầy đủ các chuỗi, tiến độ và cấp độ trạng thái. Đó là việc xây dựng thói quen mà cảm giác giống như lên cấp trong một trò chơi. Trình theo dõi chuỗi không chỉ cho tôi biết tôi đã làm gì mà còn cho tôi thấy tôi đang trở thành ai.
3. Mở Khóa Thói Quen (Lock / Unlock Habits): Khám Phá Thói Quen Mới Như Mở Cấp Độ Game!
Hệ thống Khóa/Mở khóa Thói quen trong Obsidian làm cho việc xây dựng thói quen trở nên giống như việc mở khóa các cấp độ mới trong một trò chơi. Thay vì bắt đầu với tất cả các thói quen cùng một lúc, tôi bắt đầu chỉ với một vài thói quen, như Thiền định và Đọc sách. Khi tôi hoàn thành chúng thường xuyên hơn, những thói quen mới sẽ tự động được mở khóa. Ví dụ, Tập luyện sẽ mở khóa sau năm lần hoàn thành, và Viết nhật ký sau bảy lần.
Hệ thống khóa và mở khóa thói quen trong bảng điều khiển Obsidian
Với cùng một template, tính năng này được thiết lập bằng cách sử dụng một script trong Dataview, script này sẽ kiểm tra số lần mỗi thói quen đã được hoàn thành. Nếu tôi đã đạt được mục tiêu, nó sẽ chuyển thói quen đó vào danh sách đã mở khóa của tôi. Nếu không, nó sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở tôi cần hoàn thành thêm bao nhiêu lần nữa. Hệ thống này rất vui, đơn giản và giúp tôi luôn tập trung. Tôi không cảm thấy bị choáng ngợp bởi quá nhiều thói quen cùng một lúc. Thay vào đó, tôi cảm thấy hào hứng để mở khóa thói quen tiếp theo. Mỗi khi tôi đánh dấu một thói quen, tôi không chỉ đơn thuần là làm việc hiệu quả; tôi đang tiến bộ tới một điều gì đó mới, giống như việc di chuyển đến các cấp độ mới trong trò chơi.
4. Bảng Điều Khiển Phần Thưởng Thói Quen (Habit Rewards Dashboard): Bất Ngờ Hàng Ngày Từ Hoạt Động Của Bạn!
Bảng điều khiển Phần thưởng Thói quen trong Obsidian thêm một nét thú vị vào các thói quen hàng ngày của tôi. Nó biến năng suất của tôi thành một cỗ máy trao thưởng. Đặt một mục tiêu (ví dụ: hoàn thành ba thói quen), và một khi tôi đạt được nó, bảng điều khiển này sẽ tặng tôi một phần thưởng ngẫu nhiên từ danh sách tùy chỉnh. Đó có thể là “Xem một bộ phim mà không cảm thấy tội lỗi”, “30 phút chơi game”, hoặc “Tự thưởng cho bản thân một món tráng miệng” — những niềm vui đơn giản khiến sự kiên trì trở nên thú vị. Danh sách tùy chỉnh này được lưu trữ trong tệp Templater.
Tệp: Templates/rewards.md
🍫 Treat yourself to your favorite snack 📺 Watch a guilt-free episode 🎮 30 min of gaming or hobby 🛁 Long hot shower or bath 📖 Read fiction without pressure 🧘 Try a 5-min guided meditation 🎶 Play your favorite playlist 🧋 Get your fav drink today 🚶♀️ Take a walk just for fun 🌿 Chill in nature, no devices
Bảng điều khiển phần thưởng thói quen trong Obsidian
Đối với trình theo dõi thói quen, tôi đã sử dụng cùng Templater như trong các phần khác, cùng với script chuyên dụng trong Dataview. Bảng điều khiển này kiểm tra số lượng thói quen tôi đã hoàn thành hôm nay. Nếu tôi đã hoàn thành đủ, nó sẽ chọn một phần thưởng từ một tệp và hiển thị nó với một biểu tượng cảm xúc phần thưởng. Nếu không, nó sẽ nhẹ nhàng nhắc nhở tôi hoàn thành thêm nhiệm vụ để mở khóa phần thưởng. Thiết lập này khiến thói quen ít giống một danh sách việc cần làm và giống một trò chơi mà chúng ta muốn giành chiến thắng để nhận phần thưởng hơn.
Game Over? Không, Đó Là Game On!
Điều khởi đầu chỉ là một nhu cầu đơn giản để theo dõi thói quen đã phát triển thành một hệ thống được gamify hóa hoàn toàn, khiến sự phát triển cá nhân trở nên giống như một trò chơi. Với Obsidian, Dataview và Templater, bạn không chỉ đơn thuần đánh dấu vào các ô; bạn đang hoàn thành các nhiệm vụ, kiếm XP và trở thành anh hùng trong câu chuyện của chính mình.
Nếu bạn đã cảm thấy nhàm chán với các công cụ theo dõi thói quen truyền thống, hãy thử hệ thống này. Bạn có thể sẽ bất ngờ về mức độ thú vị và hiệu quả của việc “lên cấp” cuộc sống thực của mình giống như một trò chơi RPG. Hãy bắt đầu hành trình “gamify” hóa thói quen của bạn ngay hôm nay!