Sự trở lại của thương hiệu Doom trong Doom: The Dark Ages không chỉ là một sự kiện lớn đối với cộng đồng game thủ mà còn đánh dấu bước tiến đột phá của id Software với việc ra mắt engine mới nhất của họ: id Tech 8. Từ lâu, id Software đã được định nghĩa bởi sự kết hợp hoàn hảo giữa lối chơi đỉnh cao và công nghệ đồ họa tiên tiến, và id Tech 8 chính là minh chứng rõ ràng nhất cho điều đó. Đây là một màn trình diễn ấn tượng về những gì một trải nghiệm chơi game thế hệ mới nên có, với khả năng mở rộng linh hoạt trong việc truyền tải texture (texture streaming) và công nghệ dò tia (ray tracing) để tương thích với nhiều dải phần cứng khác nhau. Điều đáng kinh ngạc là id Tech 8 có thể đáp ứng được lượng lớn phần cứng, xét đến độ phức tạp mà engine này mang lại. Mặc dù vẫn còn một số vấn đề, đặc biệt là với các card đồ họa 8GB VRAM, nhưng id Tech 8 vẫn là một minh chứng xuất sắc cho công nghệ game thế hệ mới, tất cả được gói gọn trong một trong những trải nghiệm đẫm máu nhất mà id Software từng mang đến cho người chơi.
Doom: The Dark Ages Tối Ưu Tận Dụng Mọi Phần Cứng
id Tech 8: Khả Năng Mở Rộng Linh Hoạt
Công nghệ id Tech 8 thể hiện khả năng thích ứng đáng kinh ngạc với mọi cấu hình phần cứng. Hãy nhìn vào hình ảnh dưới đây, đó là ba ảnh chụp màn hình giống hệt nhau ở độ phân giải 1080p, không sử dụng công nghệ nâng cấp hình ảnh hay tạo khung hình nào. Chúng tôi đã chụp cùng một cảnh trên ba hệ thống khác nhau: hai máy tính để bàn (một với RTX 4060 và một với RTX 5090), và một chiếc Asus ROG Flow Z13 sử dụng đồ họa tích hợp thông qua chip Ryzen AI Max+ 395. Chất lượng mô hình súng gần như tương đồng giữa hai PC dùng RTX 4060 và RTX 5090, nhưng có sự sụt giảm đáng kể về chất lượng trên Ryzen AI Max+ 395. Điều thú vị là cả ba ảnh trên đều được chụp với cài đặt giống hệt nhau.
Hình ảnh so sánh chất lượng texture súng trong Doom The Dark Ages trên các cấu hình phần cứng khác nhau, minh họa khả năng texture streaming của id Tech 8
Điều này mang đến cái nhìn sâu sắc về cách id Tech 8 hoạt động. Tương tự như Indiana Jones and the Great Circle, sử dụng phiên bản chỉnh sửa của id Tech 7, Doom: The Dark Ages sở hữu một hệ thống truyền tải texture mạnh mẽ chạy ngầm. Sau khoảng 10 giờ chơi trên các hệ thống này, chúng tôi chưa bao giờ nhận thấy hiện tượng “pop-in” (vật thể xuất hiện đột ngột). Sự khác biệt về chất lượng texture, bất kể cài đặt của bạn, chủ yếu sẽ phụ thuộc vào khả năng của phần cứng.
Ảnh chụp màn hình so sánh cài đặt đồ họa Low, High và Ultra Nightmare của Doom The Dark Ages trên card RTX 5090, thể hiện khả năng tối ưu hình ảnh đồng đều
Doom: The Dark Ages không chỉ tự động giảm chất lượng cài đặt đồ họa Ultra Nightmare trên phần cứng yếu hơn mà còn tự nâng cấp cài đặt đồ họa Low trên phần cứng cao cấp. Bạn có thể thấy ví dụ trong hình ảnh trên. Khi thử nghiệm các preset đồ họa Low, High và Ultra Nightmare trên RTX 5090, chúng tôi rất khó nhận thấy bất kỳ sự khác biệt nào về chất lượng, ngay cả khi nhìn ảnh trên màn hình 4K 42 inch từ khoảng cách gần.
Mục tiêu của các phiên bản Doom trước đây, và có lẽ cả Doom: The Dark Ages, là để trò chơi chạy ở mức tối thiểu 60 khung hình/giây mà không có sự sụt giảm rõ rệt về chất lượng hình ảnh. id Software đã khéo léo “giấu” những gì đang diễn ra phía sau hậu trường, từ môi trường nền tưởng chừng phức tạp nhưng lại ở quá xa khiến bạn không bao giờ nhận thấy các mô hình chất lượng thấp, cho đến việc bổ sung hiệu ứng hạt phim (film grain) và quang sai màu (chromatic aberration). Tất cả những yếu tố này kết hợp lại để mang đến trải nghiệm “cảm giác” tương tự trên các cấp độ phần cứng PC khác nhau, với những khác biệt khó nhận ra trừ khi bạn so sánh song song.
So sánh đồ họa Low và Ultra Nightmare của Doom The Dark Ages trên RTX 4060, cho thấy sự khác biệt về độ sâu hình ảnh và hiệu ứng môi trường
Tuy nhiên, vẫn có những khác biệt. Ở hình ảnh trên, bạn có thể thấy sự khác biệt giữa các preset đồ họa Low và Ultra Nightmare trên RTX 4060. Sự khác biệt chủ yếu thể hiện ở độ sâu của hình ảnh, từ đổ bóng môi trường (ambient occlusion) đến sương mù bao quanh. Dù vậy, đó không phải là một bước nhảy vọt lớn về chất lượng hình ảnh khi chúng ta đang so sánh qua năm preset đồ họa khác nhau.
Ray Tracing Là Yêu Cầu Bắt Buộc
GPU Có Phần Cứng Ray Tracing Là Thiết Yếu
Bất kể bạn đang chạy ở cài đặt hay độ phân giải nào, bạn đều cần một GPU có phần cứng dò tia (ray tracing) chuyên dụng để chơi Doom: The Dark Ages. Điều này có nghĩa là ít nhất bạn phải có card đồ họa RTX 20-series hoặc RX 6000 (id Software khuyến nghị tối thiểu RTX 2060 Super hoặc RX 6600). Không có tùy chọn để tắt ray tracing trong menu đồ họa, và đó là vì hệ thống chiếu sáng trong id Tech 8 hoàn toàn dựa vào công nghệ này. Bạn sẽ nhận được các phản xạ dò tia tương tự như trong Doom Eternal, nhưng bổ sung lớn nhất là chiếu sáng toàn cục dò tia (ray-traced global illumination).
Minh họa sự thay đổi ánh sáng và phản xạ Ray Tracing trên mô hình súng trong Doom The Dark Ages khi nhân vật di chuyển
Trong ảnh chụp màn hình trên, bạn có thể thấy mô hình súng trông khác biệt đáng kể chỉ sau vài bước di chuyển. Trong cả hai hình ảnh, mặt trời đều bị che khuất bởi một tòa nhà lớn mà bạn không thể vượt qua, nhưng ánh sáng tràn qua đủ để biến kim loại trên nòng súng từ gần như trắng tinh thành màu xám sẫm. Đáng tiếc, chúng tôi không thể thực hiện bất kỳ so sánh song song nào với ray tracing bật/tắt vì không có cách nào để tắt nó. Hy vọng một “cheat table” sẽ xuất hiện ngay sau khi game ra mắt để gỡ bỏ giới hạn này, có thể cho phép tắt ray tracing. Tuy nhiên, chúng tôi không thể làm được điều đó trong thời gian thử nghiệm.
Cuối cùng, Doom: The Dark Ages sẽ hỗ trợ dò đường ánh sáng đầy đủ (full path tracing), tương tự như Indiana Jones and the Great Circle. Tuy nhiên, tính năng này chưa khả dụng khi game ra mắt.
Môi Trường Rộng Lớn và Tính Tương Tác: Điểm Nhấn Mới Của Doom
Khoảng một giờ sau khi bắt đầu Doom: The Dark Ages, chúng tôi chạy ngang qua một thùng gỗ và nhận thấy điều gì đó đặc biệt: nó đã bị đổ. Lần đầu tiên trong lịch sử dòng game, bạn sẽ có môi trường có thể phá hủy trong Doom: The Dark Ages. Tất nhiên, có những thùng gỗ và bình hoa rải rác khắp môi trường mà bạn có thể phá hủy bằng cách chạy qua chúng, nhưng còn có những cấu trúc lớn hơn như lan can hay bàn ghế mà bạn sẽ xé toạc khi xông pha qua lũ quỷ. Kết thúc một trận chiến trong game mang lại cảm giác tương tự như Control, nơi bạn có thể thở phào và chiêm ngưỡng sự hỗn loạn mà mình đã gây ra cho môi trường.
Những yếu tố này không chỉ biến mất thành làn khói. Trong video, bạn có thể thấy một căn phòng thú vị chứa đầy thùng gỗ. Chắc chắn, chúng tôi có thể xông vào và phá đổ mọi thứ. Đó chính xác là kiểu hành động “bản năng nguyên thủy” mà chúng tôi tìm kiếm ở một tựa game Doom.
Môi trường không chỉ tương tác mà còn vô cùng rộng lớn. Chúng tôi không nhận ra Doom và Doom Eternal đã được định hướng chặt chẽ đến mức nào cho đến khi bước vào Doom: The Dark Ages. Một trong những nhiệm vụ đầu tiên trong game, Siege I, đưa bạn đến một chiến trường rộng lớn với nhiều đấu trường cần vượt qua. Bạn sẽ chiến đấu với hàng trăm con quỷ trên khắp cánh đồng trải dài, với hàng chục con cùng lúc trên màn hình, và chúng tôi không thể nhớ bất kỳ cấp độ nào trong Doom hay Doom Eternal có thể đạt được quy mô như vậy.
Thách Thức Hiệu Năng: CPU Bottleneck, Giới Hạn VRAM và Giải Pháp Frame Generation
Những Vấn Đề Tiềm Ẩn Với Phần Cứng Cụ Thể
id Tech 8 thực sự ấn tượng, nhưng Doom: The Dark Ages không hoàn toàn không có vấn đề. Chúng tôi sẽ tổng hợp các vấn đề về CPU bottleneck, giới hạn VRAM và tạo khung hình (frame generation) vào một phần vì chúng có liên quan chặt chẽ với nhau. Đầu tiên, là hiện tượng CPU bottleneck. Trên cả hai hệ thống RTX 5090 và RTX 4060, chúng tôi đều gặp phải tình trạng CPU bottleneck nhẹ. Điều này rất dễ thấy trực tiếp trong lớp phủ hiệu suất (performance overlay) có sẵn trong game, bạn có thể xem trong ảnh chụp màn hình dưới đây. Thời gian khung hình (frame time) của CPU cao hơn một chút so với GPU, đó chính là dấu hiệu của CPU bottleneck. Điều này xảy ra ngay cả khi chúng tôi sử dụng Ryzen 9 9950X ở 1080p với cài đặt đồ họa Ultra Nightmare và không sử dụng nâng cấp hình ảnh.
Biểu đồ hiệu suất trong game Doom The Dark Ages trên hệ thống RTX 4060, minh họa hiện tượng CPU bottleneck với frame time của CPU cao hơn GPU
Tình trạng này vẫn đúng ngay cả ở độ phân giải 4K với RTX 5090. Ở hình ảnh trên, bạn có thể thấy một cảnh khác nơi thời gian khung hình của CPU cao hơn GPU. Một lần nữa, chúng tôi đang chạy ở cài đặt đồ họa Ultra Nightmare không nâng cấp hình ảnh, và thậm chí đã tăng kích thước vùng texture (texture pool) lên tối đa. Về cơ bản, chúng tôi đã đặt áp lực tối đa lên GPU để loại bỏ CPU bottleneck, nhưng nó vẫn tồn tại. Tất nhiên, đây không phải là một tắc nghẽn quá nghiêm trọng, nhưng hiệu suất của GPU vẫn bị giới hạn bởi CPU. Chúng tôi cũng đang thử nghiệm với hai CPU cao cấp. Bạn có thể gặp vấn đề lớn hơn với các chip cấp thấp hơn.
Hiển thị CPU bottleneck trong Doom The Dark Ages ngay cả với RTX 5090 và Ryzen 9 9950X ở độ phân giải 4K, cho thấy hạn chế hiệu suất
May mắn thay, có một cách dễ dàng để khắc phục CPU bottleneck trong Doom: The Dark Ages, đó là sử dụng tạo khung hình (frame generation). Cả DLSS Frame Generation và FSR 3 đều có sẵn, cả hai đều giảm đáng kể mức sử dụng CPU của bạn. Ngay cả khi chạy ở 4K với DLAA trên RTX 5090, chúng tôi vẫn phải dùng đến DLSS Frame Generation. Đây là cách duy nhất để đẩy hiệu suất lên ba chữ số, vì việc giảm cài đặt đồ họa hoặc bật DLSS Super Resolution chỉ khiến CPU bottleneck trở nên nghiêm trọng hơn.
So sánh hiệu năng Doom The Dark Ages khi bật và tắt DLSS Frame Generation trên RTX 4060, cho thấy mức tăng VRAM và cải thiện frame time
Và cuối cùng là vấn đề VRAM. Ở hình ảnh trên, bạn có thể thấy lớp phủ hiệu suất với RTX 4060 ở 1080p khi bật và tắt DLSS Frame Generation. Việc bật tính năng này đã “ngốn” thêm 500MB VRAM, đây là một vấn đề đáng kể khi GPU 8GB này vốn đã bị game chiếm dụng hoàn toàn. Cách duy nhất chúng tôi có thể giảm mức VRAM cần thiết là giảm cài đặt đồ họa xuống Low và đặt texture pool về mức tối thiểu, và đó là chưa kể đến lượng VRAM bổ sung mà frame generation yêu cầu.
Tin xấu là bạn sẽ cần phải “cân bằng” các cài đặt của Doom: The Dark Ages nếu bạn đang sử dụng card đồ họa 8GB. Tin tốt là trò chơi vẫn có thể chạy trên card đồ họa 8GB. Không giống như Indiana Jones and the Great Circle, nơi yêu cầu truyền tải texture có thể “đè bẹp” các GPU 8GB ở cài đặt đồ họa cao hơn, chúng tôi vẫn có được trải nghiệm hoàn toàn chơi được ở Ultra Nightmare với RTX 4060. Mặc dù đây không phải là trải nghiệm lý tưởng, nhưng nó không hoàn toàn sụp đổ.
Doom: The Dark Ages mang đến một trải nghiệm thế hệ mới, và nó có thể khá “ngốn” phần cứng của bạn. Nhưng xét đến những gì đang diễn ra trong trò chơi này, nó thực sự là một kỳ quan kỹ thuật. id Software luôn nổi tiếng với việc thúc đẩy giới hạn công nghệ tiến về phía trước, và The Dark Ages đã làm chính xác điều đó. Đây là một tựa game tràn ngập công nghệ mà những người đam mê như chúng ta có thể say mê tìm hiểu, nhưng công nghệ đó không bao giờ cản trở một trò chơi vận hành mượt mà và cuốn hút. Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về hiệu năng của id Tech 8 trong Doom: The Dark Ages và những trải nghiệm bạn có với tựa game này nhé!