Công nghệ Ray Tracing đã chính thức đặt chân vào thế giới game vào năm 2018, cùng với sự ra mắt của dòng card đồ họa Nvidia RTX 20-series. Thời điểm đó, Nvidia đã quảng bá Ray Tracing như một cuộc cách mạng, hứa hẹn một bước nhảy vọt khổng lồ về chất lượng hình ảnh. Tuy nhiên, những tựa game đầu tiên hỗ trợ Ray Tracing thời gian thực lại chưa thực sự gây ấn tượng mạnh, bởi chúng thường chỉ tích hợp các tính năng RT một cách chọn lọc. Phải đến bản cập nhật RT Overdrive của Cyberpunk 2077 vào năm 2023, khi khả năng Ray Tracing đầy đủ được khai phá, những cải tiến về đồ họa mới thực sự mang lại cảm giác đột phá.
Mặc dù đã có những tiến bộ đáng kể trong công nghệ Ray Tracing qua nhiều năm, nhưng cá nhân tôi vẫn gần như không bao giờ bật nó trong các tựa game được hỗ trợ. Hầu hết các game AAA hiện đại đều có thể chạy ở mức 60-100 FPS trên chiếc RTX 4090 của tôi mà không cần Ray Tracing. Và khi tôi bật nó lên, con số FPS đó giảm đi một nửa – một sự đánh đổi quá lớn cho chất lượng hình ảnh được cải thiện. Vậy, hãy cùng tìm hiểu chính xác lý do vì sao Ray Tracing chưa xứng đáng với sự hy sinh hiệu năng khổng lồ đối với game thủ phổ thông.
1. Giảm Sút Tốc Độ Khung Hình (FPS) Trầm Trọng
Đánh đổi trải nghiệm mượt mà để lấy Ray Tracing
Đây là lý do hiển nhiên nhất, đặc biệt khi game thủ PC thường bị ám ảnh bởi tốc độ khung hình. Một điều không thay đổi về Ray Tracing kể từ khi ra mắt vào năm 2018 là mức phạt hiệu năng không thể tránh khỏi mà nó mang lại. Ngay cả khi bạn sở hữu chiếc card đồ họa mạnh nhất thị trường hiện nay, FPS của bạn cũng sẽ giảm đi một nửa ngay khi bạn bật Ray Tracing trong các tựa game được hỗ trợ. Đây là một cơn ác mộng đối với những người đam mê PC, vốn mong đợi có thể chơi các game AAA hiện đại ở độ phân giải 4K/60 FPS với card đồ họa cao cấp của họ.
Khi tôi thử nghiệm path tracing và Ray Tracing đầy đủ trong các trò chơi như Cyberpunk 2077 và Black Myth: Wukong, sự sụt giảm hiệu năng rõ rệt đến mức trò chơi không còn cảm giác thú vị nữa. Chắc chắn, đồ họa rất đẹp mắt, nhưng tôi tin rằng các trò chơi, ngay cả các tựa game chơi đơn, sẽ thú vị hơn ở tốc độ khung hình cao. Bên cạnh việc FPS trung bình giảm đáng kể, tôi còn phải đối mặt với những hiện tượng giật lag làm mất đi sự nhập tâm. Nhìn chung, những cải thiện về mặt hình ảnh đơn giản là không thể bù đắp lại sự mất mát về độ phản hồi và trải nghiệm chơi game mượt mà.
2. Phụ Thuộc Nặng Nề vào Công Nghệ Nâng Cấp Hình Ảnh
Cần DLSS và FSR để bù đắp hiệu năng
Giải pháp cho tình trạng sụt giảm FPS lớn là kích hoạt các công nghệ nâng cấp hình ảnh và tạo khung hình như DLSS và FSR, nhưng chúng không hoàn hảo. Chắc chắn, bạn sẽ nhận được một sự tăng cường đáng kể về tốc độ khung hình, nhưng điều đó thường phải đánh đổi bằng chất lượng hình ảnh. Mặc dù cả DLSS và FSR đã được cải thiện đáng kể trong những năm gần đây, nhưng hình ảnh được nâng cấp vẫn không đẹp bằng hình ảnh được render ở độ phân giải gốc. Đôi khi, bạn sẽ nhận thấy các lỗi đồ họa (artifacts) và hiệu ứng lấp lánh (shimmering), đặc biệt nếu bạn không chơi game ở độ phân giải 4K.
Tạo khung hình (Frame Generation), mặt khác, giúp bạn tăng gấp đôi tốc độ khung hình, nhưng đi kèm với chi phí là độ trễ và độ trễ đầu vào tăng lên. Một trong những lợi ích lớn nhất của việc chơi game ở tốc độ khung hình cao là tăng khả năng phản hồi, nhưng nếu bạn tăng FPS bằng các khung hình “ảo”, trò chơi sẽ không còn cảm giác phản hồi nhanh nhạy như vậy. Đây là lý do tại sao tôi sẽ không bao giờ khuyên dùng nó cho các trò chơi cạnh tranh như Call of Duty: Warzone. Tôi thà tắt Ray Tracing và tận dụng tối đa tốc độ khung hình gốc mà tôi có thể đạt được.
3. Cải Thiện Hình Ảnh Không Luôn Đột Phá
Nhiều game khó nhận thấy sự khác biệt của Ray Tracing
Không có gì phải nghi ngờ rằng Ray Tracing làm cho các trò chơi trông đẹp hơn, nhưng điều đó không đảm bảo trải nghiệm đột phá trên tất cả các tựa game hỗ trợ. Hãy xem xét ví dụ về phản xạ Ray Tracing. Chúng trông tuyệt vời trong các ảnh chụp màn hình quảng cáo, nhưng bạn nghĩ bạn sẽ nhìn chằm chằm vào các phản xạ bao lâu khi bạn đang tập trung vào cốt truyện? Hầu hết thời gian, các hiệu ứng được cung cấp đủ tinh tế đến mức bạn sẽ khó nhận thấy sự hiện diện của chúng trong quá trình chơi game.
Ngay cả những hiệu ứng Ray Tracing nổi bật nhất, chẳng hạn như đổ bóng và phản xạ chính xác, cũng trở thành nền sau một thời gian ngắn, khiến bạn phải đặt câu hỏi liệu mức giảm FPS có đáng giá với những cải tiến đó hay không. Sự khác biệt giữa 100 FPS và 50 FPS gần như có thể nhận thấy ngay lập tức, nhưng sự khác biệt giữa phản xạ không gian màn hình (screen space reflections) và phản xạ Ray Tracing thời gian thực? Không nhiều. Để thực sự thấy một sự khác biệt rõ rệt “một trời một vực”, trò chơi phải hỗ trợ path tracing hoặc Ray Tracing đầy đủ, chứ không chỉ phản xạ hoặc bóng đổ Ray Tracing. Thật không may, chúng ta thậm chí không có 10 trò chơi hiện đại nào thực sự triển khai Ray Tracing một cách đầy đủ.
So sánh đồ họa game Doom khi bật và tắt Ray Tracing để thấy sự khác biệt
4. Rào Cản Gia Nhập Quá Cao
GPU tầm trung và thấp vẫn gặp khó khăn với Ray Tracing
Ray Tracing đã xuất hiện được bảy năm nay, nhưng ngay cả ngày nay, bạn vẫn cần một chiếc card đồ họa cao cấp để đảm bảo các trò chơi hiện đại có thể chơi được khi bạn bật nó. Thật không may, phần lớn game thủ không đủ khả năng chi trả 1.500 – 2.000 USD cho chiếc RTX 4090 hoặc 5090. Theo khảo sát phần cứng của Steam, các card đồ họa phổ biến nhất hiện nay là RTX 3060 và 4060. Mặc dù các mẫu này hỗ trợ Ray Tracing, bạn sẽ không đạt được tốc độ khung hình có thể chơi được nếu không có DLSS, ngay cả ở độ phân giải 1080p.
Chi tiêu hơn một ngàn đô la chỉ để kích hoạt một tính năng đồ họa mà chỉ tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa trong một số ít trò chơi hỗ trợ nó là điều không hợp lý về mặt tài chính. Với giá GPU đang tăng cao và việc triển khai Ray Tracing còn hạn chế bởi các nhà phát triển hiện nay, tôi cho rằng Ray Tracing vẫn còn vài năm nữa mới được game thủ chấp nhận rộng rãi. Nếu một người như tôi, người sở hữu RTX 4090, gần như không sử dụng Ray Tracing, thì khả năng một người dùng GPU tầm trung hoặc phổ thông có thể thấy nó khả thi là bao nhiêu?
Ray Tracing cần thêm thời gian để trưởng thành
Ray Tracing chắc chắn sẽ ở lại, nhưng hiện tại, nó còn xa mới trở thành yếu tố thiết yếu để có được đồ họa tuyệt đẹp. Bạn nên ưu tiên tốc độ khung hình hơn là các hiệu ứng ánh sáng hào nhoáng cho đến khi card đồ họa trở nên phải chăng hơn và đủ mạnh để xử lý Ray Tracing mà không phải chịu phạt hiệu năng quá lớn. Các nhà phát triển cũng cần triển khai Ray Tracing theo cách tạo ra sự khác biệt có ý nghĩa; các hiệu ứng Ray Tracing bán phần không còn đủ nữa. Như hiện tại, Ray Tracing chỉ đáng giá đối với những người tiêu dùng cao cấp, những người chủ yếu chơi các tựa game AAA mới nhất. Tôi hy vọng các nhà sản xuất GPU và nhà phát triển sẽ thúc đẩy ngành theo đúng hướng, biết rằng game thủ PC quan tâm đến tốc độ khung hình hơn bất cứ điều gì khác.